Ik had pas een openhartig gesprek met een goede vriendin over schreeuwen tegen onze kinderen. We willen dit allebei niet, maar toch gebeurt het, soms. Dat het op die momenten kan voelen alsof je kind er om vraagt, ‘het er zelf naar maakt’. En dat we dus als het ware ‘het recht’ hebben om te schreeuwen. (‘dan moeten ze het zelf maar weten’ ). En dat het heel even lekker voelt om de opgebouwde spanning eruit te gooien. En dat we gelijk daarna spijt hebben.
Het wordt me steeds duidelijker wat er gebeurt op zulke momenten en waarom opvoeden zo zwaar kan zijn:
Wanneer we bang zijn of gestrest, wordt in ons brein het ‘fight / flight’ systeem geactiveerd. Er is een toename van energie die ons kan helpen om zonder na te denken te reageren: om te vechten of te vluchten. Met andere woorden: om te bijten, te slaan, te schreeuwen of hard weg te rennen. Een normale overlevingsreactie die buiten het rationele denken omgaat.
Vaak komt deze fight / flight energie niet tot ontlading. Hij blijft het opgeslagen liggen in het lichaam, klaar om zich te ontladen als de kans zich voordoet.
Bronnen van stress zijn er te over:
- slaapgebrek (in combinatie met te veel koffie, die doet het altijd lekker bij mij)
- relatieproblemen
- er alleen voor staan
- stress op het werk
- geldproblemen
- overprikkeling
Daarnaast hebben we bijna allemaal opgeslagen fight/flight energie door onverwerkte ervaringen uit ons verleden. Kinderen zijn er meester in om oude onverwerkte ervaringen op te roepen. Sinds ik kinderen heb, kom ik erachter haat, woede en wanhoop in me te hebben, waarvan ik het bestaan niet kende. (Maar dat is iets voor een andere keer).
Vaak hebben we geen veilige plek om onze heftige energie te ontladen en om in contact te komen met de gevoelens van verdriet, angst en machteloosheid die hier onder liggen. In de meeste situaties wordt het ontladen van de energie niet getolereerd. Je bent echter veel sterker dan je kind en hij/zij werkt je ook nog eens extra op je zenuwen. Hierdoor lukt het niet meer om je te beheersen en slaat de bliksem in en ontlaad de spanning zich via je kind. Het probleem hiermee is dat dit voor kinderen heel beangstigend is. Het schaadt hun vertrouwen in jou en de wereld en ze bouwen zelf spanning op in hun systeem.
Het is daarom zo ontzettend belangrijk om voor onszelf te zorgen en niet te aarzelen hulp in te schakelen. Ik dacht altijd dat ik het alleen moest kunnen. Maar dat is niet waar en niet mogelijk! We zijn er niet op gemaakt om alleen in een huis te zijn met 1,2, of meer kleine kinderen. ‘ it takes a village to raise a child’. Je verdient hulp en steun bij het intense emotionele werk dat opvoeden is.
Tips voor zelfzorg
- zorg voor voldoende slaap en schakel hier, als het nodig is, hulp voor in. Een vriendin of je buurvrouw willen vast een uurtje oppassen. Mensen helpen graag als je het ze vraagt.
- Schroef je eisen wat betreft het huishouden en je uiterlijke verzorging tijdelijk omlaag. Het komt wel weer goed, echt waar.
- schakel hulp in de huishouding in. Als je er financieel de middelen niet voor hebt, kun je diensten ruilen ( je vriend(in) past op en jij maakt op je gemak schoon en de andere week draaien jullie de rollen op bij haar/hem thuis).
- Zorg voor regelmatige momenten van ‘me time’. Dit kan variëren van 5 minuten mediteren, een half uurtje in bad gaan of een middag naar de sauna. Waar heb jij behoefte aan?
- sporten (niet te intensief als je nog oververmoeid bent)
- het opzetten van een ‘ listening partnership’: een gestructureerd counsel contact waarin ruimte is voor het ontladen van jouw stress en het verwerken van (oude) onderliggende emoties. Mijn absolute redding de afgelopen jaren. Hierover binnenkort meer!
Hoe goed je ook voor jezelf zorgt, het kan gebeuren dat je jezelf niet in de hand hebt en een driftbui krijgt: je kunt niet meer flexibel nadenken en hebt verminderde controle over je gedrag. Je wordt overspoeld door emoties en je ziet de goedheid van je kind niet meer.
Tips voor noodgevallen
- stop wat je aan het doen bent: Concentreer je op je ademhaling of gebruik een andere stress reductie techniek. Probeer je woede te voelen zonder te handelen. Met oefening kun je meer bewustzijn brengen in deze moeilijke emoties en daarmee meer controle over je gedrag.
- neem afstand: Vertel je kind dat je moet afkoelen en dat je daarom even afstand neemt. Trek je terug op de badkamer of op je slaapkamer. Sta jezelf een huilbui toe, sla op een kussen, of schreeuw erin.
- Doe iets anders: Zet wilde muziek op en ga samen met je kind wild dansen terwijl je samen hard roept of schreeuwt. Ga touwtje springen of ga samen naar buiten om een stukje te rennen.
- Schreeuw in een fantasie taal. Waarschuw je kinderen eerst voordat je dit gaat doen. Eventueel kun je er gek bij op en neer springen. Met een beetje geluk is dit voor je kinderen grappig in plaats van beangstigend.
- Bel iemand: spreek met iemand af dat je mag bellen als het je te veel wordt. Deze persoon kan dan je helpen de spanning te ontladen en weer tot jezelf te komen.
klik hier voor meer leesvoer van hand in hand parenting.